Het klinkt ingrijpend, want het betekent dat je van het ene op het andere moment je baan kwijtraakt zonder opzegtermijn. Dit gebeurt alleen bij ernstige situaties, zoals diefstal op de werkvloer, fraude, geweld of een vertrouwensbreuk. De werkgever moet meteen handelen en duidelijk uitleggen waarom het ontslag direct plaatsvindt.
Bij ontslag op staande voet spelen regels rondom ontslagrecht, juridisch bezwaar en arbeidscontracten een grote rol. Je hebt als werknemer altijd het recht om bezwaar te maken, bijvoorbeeld door naar de kantonrechter te stappen. Daarbij is het belangrijk dat het ontslag ‘dringende redenen’ heeft en dat deze goed onderbouwd worden.
Alle partijen hebben bij een ontslag op staande voet te maken met zaken als WW-uitkering, transitievergoeding, bewijsvoering en strikte termijnen. Het juridisch proces kan snel en spannend zijn. Begrijp je rechten en plichten, zodat je niet voor vervelende verrassingen komt te staan. Zo weet je precies wat je te wachten staat als er sprake is van ontslag op staande voet.
Ontslag op staande voet: Definitie en het juridische kader
Ontslag op staande voet is de meest ingrijpende vorm van ontslag voor zowel werknemer als werkgever. Het betekent dat het arbeidscontract direct en zonder opzegtermijn wordt beëindigd, meestal omdat er sprake is van ernstig verwijtbaar gedrag door de werknemer. Volgens de Nederlandse wet, zoals vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek en vastgesteld door de Hoge Raad, zijn er strikte eisen aan deze sanctie verbonden. Werkgevers moeten kunnen aantonen dat er sprake is van "dringende redenen". Instanties zoals het UWV en de kantonrechter zien hier streng op toe, want onterecht ontslag op staande voet kan verstrekkende gevolgen hebben.
Hoe werkt ontslag op staande voet in de praktijk?
Ontslag op staande voet start altijd met een concrete gebeurtenis: bijvoorbeeld diefstal, fraude, werkweigering of geweld op de werkvloer. Direct daarna moet de werkgever zonder uitstel overgaan tot het ontslaan van de werknemer en daarbij de reden duidelijk en schriftelijk (bijvoorbeeld via een vaststellingsovereenkomst) communiceren. Hierbij gelden de volgende stappen:
- De werkgever constateert een ernstige misdraging (zoals diefstal, mishandeling of grove belediging)
- Onmiddellijk contact tussen werknemer en werkgever waarna ontslag mondeling en daarna schriftelijk bevestigd wordt
- De reden voor ontslag wordt specifiek en gedetailleerd in de ontslagbrief vastgelegd
- De werknemer kan het ontslag aanvechten bij de kantonrechter, waarbij het oordeel van de rechter leidend is
In veel gevallen wordt het arbeidsrechtelijk ontslagproces ondersteund door een juridisch expert of advocaat arbeidsrecht, zoals onze gespecialiseerde arbeidsjuristen bij ILM Advocaten.
Wanneer mag je ontslaan op staande voet? Essentiële voorwaarden
Je mag alleen ontslaan op staande voet als aan strenge voorwaarden is voldaan. Deze bestaan uit een combinatie van wetenschappelijke concepten zoals ‘dringende redenen’ en het ‘onmiddellijkheidsvereiste’. Dringende redenen zijn gebaseerd op artikel 7:677 en 7:678 BW en omvatten onder meer:
- Diefstal of verduistering binnen het bedrijf, bijvoorbeeld geld uit de kassa nemen
- Bedreiging of geweld richting collega’s of leidinggevenden
- Vermijden van controle door valse ziekmeldingen of fraude met urenregistratie
- Grove belediging of discriminatie waardoor een werkbare verhouding onmogelijk is
Er mag geen te lange tijd zitten tussen het incident en het ontslag. Het ontbreken van schriftelijke bevestiging of onvoldoende bewijs kan zorgen dat de rechter het ontslag ongeldig verklaart, met financiële claims tot gevolg.
Belangrijkste gevolgen van ontslag op staande voet voor werknemer en werkgever
Een werknemer die terecht op staande voet is ontslagen, verliest per direct het recht op loon, krijgt meestal geen transitievergoeding en komt normaliter niet in aanmerking voor een WW-uitkering vanwege verwijtbaar gedrag. Werkgevers lopen het risico dat als het ontslag onterecht wordt gegeven, zij alsnog het loon moeten doorbetalen, schadevergoeding moeten betalen én mogelijk reputatieschade lijden, bijvoorbeeld door negatieve berichtgeving op HR-platforms als Monsterboard of LinkedIn. Soms leidt slechte dossiervorming tot procedures waarbij de werkgever is aangewezen op mediation of uitgebreid overleg met juridische partners. Bijstand door ILM Advocaten zorgt ervoor dat je doordacht handelt, zowel preventief als tijdens een juridische procedure.
Ontslag op staande voet voorkomen met effectief HR-beleid en juridische compliance
Goede communicatie, duidelijke gedragsregels en periodieke updates van je personeelsreglement spelen een belangrijke rol bij het voorkomen van onduidelijkheid rondom ontslag op staande voet. Wij adviseren bedrijven om regelmatig hun arbeidscontracten te laten checken op correcte clausules en te werken met gevalideerde software tools voor personeelsbeheer, zodat je altijd bewijs in handen hebt en kan aantonen welke stappen je hebt gezet. Zo voldoe je aan de compliance eisen van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) en kun je de juridische onderbouwing aantonen. Ook voor werknemers loont het om juridisch advies in te winnen zodra er sprake is van een mogelijke arbeidsconflict. Zo weet je wat jouw rechten en plichten zijn en voorkom je dat je nodeloos de dupe wordt van een onterecht ontslag. Ontdek meer over Personen- en familierecht Rotterdam door hier te klikken of bezoek onze officiële website.
Procedures na ontslag op staande voet: Rechtbank, UWV en herstelmogelijkheden
Wanneer je het niet eens bent met het ontslag op staande voet, kun je binnen twee maanden een verzoekschrift indienen bij de kantonrechter voor vernietiging van het ontslag. Soms schakelt de rechter deskundigen in, bijvoorbeeld arbeidsrechtjuristen verbonden aan de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA).
- Vernietiging van ontslag zorgt voor recht op loon en werkhervatting indien de rechter je gelijk geeft
- Bij in stand laten van ontslag kun je een vergoeding eisen, bijvoorbeeld de transitievergoeding of schadevergoeding
- Het UWV beoordeelt uiteindelijk de toekenning van een WW-uitkering aan de hand van het volledige dossier
- Nog sneller hulp nodig? ILM Advocaten biedt binnen 24 uur gratis contact en helpdesk via WhatsApp voor eerste analyse
Lees direct meer over wat wij kunnen betekenen bij ontslag op staande voet en juridische bijstand of ontdek onze specifieke begeleiding binnen het arbeidsrecht en wanneer relevant voor werkgevers bij ondernemingsrecht. Bij ILM Advocaten bieden wij transparante communicatie en zijn we altijd bereikbaar, zodat je nooit lang hoeft te wachten op helder advies of krachtige bijstand bij ontslag op staande voet.
FAQ
1. Hoe werkt ontslag op staande voet precies?
Ontslag op staande voet betekent dat je direct ontslagen wordt, zonder opzegtermijn. Dit mag alleen als er sprake is van een dringende reden, denk aan diefstal, fraude of ernstig misbruik van vertrouwen. De werkgever moet het ontslag meteen geven, dus zodra hij weet van de ernstige overtreding. Je wordt per direct uit het bedrijf gezet en ontvangt geen loon meer. Bij ILM Advocaten zien we regelmatig dat werkgevers slordig omgaan met de regels, waardoor ontslag alsnog teruggedraaid wordt.
2. Wanneer mag een werkgever ontslag op staande voet geven?
Een werkgever mag ontslag op staande voet alleen toepassen bij een ‘dringende reden’. Voorbeelden zijn geweld, grove belediging, diefstal of werkweigering. Maar: het moet iets zijn wat zo ernstig is dat van de werkgever niet meer verwacht kan worden om je in dienst te houden. Stel je voor: je wordt betrapt op diefstal uit de kassa, dan mag je werkgever direct ontslaan. Toch is elke situatie uniek en oordeelt de rechter uiteindelijk of het ontslag terecht was.
3. Moet een ontslag op staande voet altijd schriftelijk worden bevestigd?
Ja, het is verplicht dat de werkgever het ontslag op staande voet direct schriftelijk en duidelijk motiveert. Je moet weten waarom je ontslagen bent. Schiet de werkgever hierin tekort, dan kun je met succes het ontslag aanvechten. Bij ILM Advocaten letten we altijd scherp op dergelijke formele eisen – zo helpen we cliënten hun recht te halen.
4. Wat zijn de gevolgen van ontslag op staande voet voor jou?
Word je op staande voet ontslagen, dan verlies je direct je inkomen en je recht op een WW-uitkering. In ernstige gevallen kan je zelfs schadevergoeding moeten betalen aan je (ex-)werkgever. Dit kan enorm ingrijpend zijn. Het is dus heel belangrijk om direct juridische hulp, zoals van ILM Advocaten, in te schakelen als je het niet eens bent met het ontslag.
5. Hoe kun je ontslag op staande voet aanvechten?
Je kunt ontslag op staande voet aanvechten door binnen twee maanden bezwaar te maken via de kantonrechter. Verzamel direct bewijzen en leg uit waarom het ontslag onterecht is, bijvoorbeeld omdat de reden niet dringend genoeg was of het ontslag niet direct is gegeven. ILM Advocaten helpt je gratis met een offerte en deskundig advies binnen 24 uur, zodat je snel weer grip hebt op je situatie.
